didi schreef: ↑10 okt 2017, 13:17
wombatboter schreef: ↑10 okt 2017, 10:00
...
Ooit hoorde ik Pino Palladino een prachtige noot spelen die me heel ongewoon leek en toen ik het uitzocht bleek dat hij een G# op een D akkoord speelde (voor zover ik dat kon analyseren) en nooit zou ik dat zelf geriskeerd hebben...
Als het verminderd akkoord is in D is dat niet zo heel vreemd. Dan is verhoogde G een kleine kwint. Klinkt sinister inderdaad.
Zonder iets te weten over het nummer is dit natuurlijk puur speculeren, maar... Stel dat het een blues in A was (bijv. I Got A Woman, met John Mayer Trio?
), dan kan die D-verminderd heel goed. Waarom?
In een normale huis-tuin-en-keuken-blues gaan de eerste acht maten meestal zo:
In een jazz-blues zitten meestal wat extra akkoorden/bewegingen:
Code: Selecteer alles
A7 | D7 | A7 | A7 |
D7 | Do | A7 | F#7 |
Do = D verminderd, D F Ab Cb (ja, Cb is hetzelfde als B, maar we schrijven Cb omdat het een verminderde septiem is)
Door in die zesde maat wat tonen uit het verminderde D-akkoord te pakken, ook al spelen de begeleiders gewoon D7, suggereer je die meer jazzy beweging uit dat tweede schema.
EDIT:
Ik ga toch nog voor de bonus: Waaróm werkt D-verminderd zo goed op die plek? Waarom spelen die jazzcats niet gewoon twee maten D7? Houd je vast.
Zoals je hopelijk weet, gaat men aan het eind van een bluesschema normaliter naar de "dominant", de "V", de "vijf", alvorens weer terug te gaan naar de "een", de "tonus". Die beweging (ook wel "turnaround" genoemd), zorgt voor een mooi gevoel van oplossing. In de toonsoort A is de dominant
E7. De turnaround-beweging gaat dus van E7 naar A7.
Een E7-akkoord bestaat uit deze tonen:
E, G#, B, D. Leg die nog eens naast de tonen van D-verminderd:
D, F, Ab (= G#), Cb (= B). Ze zijn voor driekwart hetzelfde! Geen wonder dus dat een beweging van D-verminderd naar A óók voor een gevoel van oplossing zorgt, net als van E7 naar A.
Er is maar één klein verschilletje tussen E7 en D-verminderd: in die tweede zit geen E, maar een F. Als je D als grondtoon neemt, is F de kleine terts. Maar als je vanuit E denkt, is F een
b9. En die b9, dat is weer een heel gebruikelijke toevoeging op een dominant-akkoord. (Dat weet je misschien nog uit mijn eerdere uitleg over de modi – toen ging het over G7b9b13.) Samenvattend: D-verminderd is hetzelfde als E7b9 zonder grondtoon.
Waarom dat laatste ertoe doet? Je weet nu iets belangrijks: over ieder dominant-akkoord kun je een verminderd akkoord spelen, een hele toon lager. Het is één van mijn favoriete substituten, want de verminderde arpeggio ligt vrij makkelijk onder de vingers (alleen maar kleine tertsen) en het klinkt helemaal alsof je weet wat je doet.