Ik heb een paar weken deze Ibanez ATK 400 van Padawatje te logeren gehad. De bas is vandaag met spoed weer naar z’n baasje gegaan. Padawatje moet dit weekend het podium op en de gesofisticeerde - of krakkemikkige, wie zal het zeggen? - elektriciteitsinstallatie van de zaal is niet compatibel met z’n primitieve Precision. Hopelijk is met de Ibanez ATK de brom wel onder controle te houden.
Een review:
Kennismaking
Ibanez en Yamaha hebben tegenwoordig een heleboel types van basgitaren in verschillende afwerkingskwaliteiten die in mijn ogen min of meer overeenkomen. Efficiënt, blijkbaar ook populair, maar met weinig eigen smoel. Vind ik, maar wie ben ik, natuurlijk? Een typisch kenmerk is een smal halsje, en laat ik nou net daar niet van houden. Hoewel ik besef dat dat vooral tussen de oren zit: als je eerste bas waar je blij mee was een bepaald type van hals had, zal je voorkeur wellicht uitgaan naar een vergelijkbare hals. De ATK is voor mij een buitenbeentje in het Ibanez-assortiment: wél een eigen smoel en, merkte ik toen ik in een winkel er eentje in handen kreeg, een hals waar je houvast aan hebt. Toen Padawatje aanbood om de ATK die hij tweedehands gescoord had een keertje uit te lenen, ging ik daar graag op in.
Uitzicht
Vertrouwd model body, geen idee welk hout, met een mooie tekening. Bescheiden tobaccoburst, best mooi, hoewel ik de ATK’s met naturel afwerking nog nét iets cooler vind. Geen slagplaat, vind ik meteen een pluspunt. Hals van esdoorn, glimmende positiedots, asymmetrische kop met aan iedere kant twee stemmechanieken. De brug is een joekel van een metalen plaat en springt meteen in het oog. Daar hou je van of niet - ik wel. Het geheel heeft wel wat Telecaster-achtigs, en laat ik dat toevallig altijd een mooi model gevonden hebben. Made in Korea, maar dat doet volgens mij niets af aan de kwaliteit. Deze ATK ziet er goed uit voor een tweedehandsje, met slechts een paar weinig opvallende oorlogswonden.
Elektronica
Het brugelement is blijkbaar typisch voor de Ibanez ATK, met drie coils waarvan de middelste een zogenaamde ‘phantom coil’ is, als ik het goed begrepen heb. Het principe van een humbucker, neem ik aan, maar dan met verschillende schakelmogelijkheden. Het halselement is een Jazz-achtige single coil. Een vijfstandenschakelaar stuurt die schakelmogelijkheden. Helemaal naar rechts zal wel alleen de coil het dichtst tegen de brug zijn - lekkere knor -, helemaal naar links wellicht het halselement alleen - fijne P-klank, zeker als je er wat extra bas bijrolt. Wat de andere standen precies doen, weet ik niet, maar ze geven wel duidelijk verschillende klankkleuren. Verder een volumeknop en een actieve toonregeling met drie knoppen: bas, midden en hoog, met een klik in het midden, een boost naar de ene kant en een cut naar de andere. Basic, maar efficiënt.
Speelgemak
De bas is lichter dan ik gewend ben, de body voelt relatief klein aan, de hals heeft 24 frets, er staan behoorlijk grote stemmechanieken op de behoorlijk grote kop en toch: geen greintje nekdive. Mijn eigen bassen, een Daion Power Mark X-B en een Yamaha BEX4C, zijn wat groter dan gemiddeld, dus voor mij lijkt de ATK wat klein. En toch, geen problemen bij het overschakelen, het ding voelt gewoon heel natuurlijk aan. De hals is stevig - iets dikker dan die van Padawatjes P zelfs - en komt helemaal overeen met wat ik gewend ben. De actie is precies goed, de intonatie prima - heeft Padawatje helemaal zelf afgesteld. Puik werk. Heel eerlijk: een van de prettigst bespeelbare bassen die ik ooit in handen heb gehad.
Geluid - onversterkt
Niet door een versterker gejaagd, klinkt deze ATK 400 wat schel, maar dat heeft volgens mij alles met de snaren te maken. Volgens Padawatje zijn dat Warwicks en is hij er zelf ook niet zo gelukkig mee. Ik vermoed dat andere snaren die wat overdreven helderheid meteen wegwerken. Roundwounds zullen wel het beste passen bij deze actieve bas, hoewel ik ook wel nieuwsgierig ben hoe het ding zou klinken met flatwounds. Maar dat heeft alweer weinig met ‘onversterkt’ te maken, natuurlijk.
Geluid - versterkt
Nou! Gewoon met de toonregeling in het midden klinkt deze ATK 400 wat mij betreft al geweldig, hoewel ik meteen de neiging heb om wat hoog weg te draaien en wat laag erbij - maar dat is wellicht om de klank van de snaren te compenseren. Het vernuftige zit ‘m in de vijfstandenschakelaar, vind ik: vijf duidelijk verschillende klankkleuren die ik allemaal heel bruikbaar vind. Voor mij is het halselement een zinvolle toevoeging: ik hou wel van die klank, lekker P-achtig, vooral om in m’n eentje op te spelen. In combinatie met andere instrumenten zoek ik sneller de andere standen op, die zijn wat meer gedefinieerd en daardoor beter te horen in het geheel, volgens mij. En als je met de toonregeling begint te experimenteren, haal je er alle klanken uit die je maar wilt.
Ik heb al op bassen gespeeld met schakelmogelijkheden tussen humbucker en singlecoil, tussen parallel en in serie, enz. Vaak was er tussen die mogelijkheden een erg groot volume- en/of klankverschil, zodat het schakelen zelf ook heel erg opviel. Soms handig - klik en je staat meteen harder voor een solo - maar vaker vond ik dat behoorlijk irritant. Daar is geen sprake van bij deze ATK: de verschillende standen geven een duidelijk andere klank, maar die zijn allemaal verrassend goed in balans met elkaar.
In de praktijk
Ik heb met véél plezier op deze bas gespeeld, die paar weken dat ik ‘m in huis had. M’n andere bassen hebben nogal wat speeltijd moeten inboeten. De ATK stond z’n mannetje in zowel het jazzensemble als het folkensemble, tegenover een batterij doedelzakken. Tijdens de opendeurdag van de muziekacademie heb ik er zelfs mee opgetreden met het folkensemble, over een versterkertje van ocharme 30 watt en tegenover zes doedelzakken, vier violen, een nickelharpa, een accordeon en een akoestische gitaar die ook door dat versterkertje gejaagd werd. Opmerking erna uit het publiek: “Die bas stond toch wel wat luid.”
Ook m’n basgitaarleraar vond het een interessant instrument. Hij slaagde er zelfs in om zich los te rukken van z’n net aangekochte splinternieuwe contrabas - nou ja, splinternieuw: van rond 1870 of zo - en de ATK uit te proberen.
Misschien heeft de heldere klank ervan mee te maken, maar de ATK kreeg me zelfs aan het slappen - of wat daarvoor moet doorgaan in mijn geval. Gelukkig heeft niemand dat gehoord.
Conclusie
Ik was erg onder de indruk van de Ibanez Musician, lang geleden. Daarna vond ik dat de Ibanez-bassen wat smoel verloren hadden. Maar de ATK, en zeker deze ATK 400, vind ik daar een uitzondering op. Een bijzonder veelzijdig instrument voor een heel scherpe prijs. Iemand zei me ooit: “Vergeet OLP. De Ibanez ATK, dát is pas the poor man’s Stingray.” En dat kan kloppen, die klank is er zeker uit te halen, en veel meer ook. Het is dat ik maar één bas tegelijkertijd kan bespelen en ik er dus al één te veel heb, anders zou ik deze Ibanez ATK 400 helemaal zien zitten.
Padawatje begint stilaan een beetje een reputatie te krijgen: trouw aan z’n Squier Precision, regelmatig z’n back-upbas wisselend tegen een nieuw exemplaar. Een goede tip voor BGF-leden: hou in de gaten wanneer hij deze Ibanez ATK 400 in de etalage zet en sla je slag.
